به گزارش صدای نهاوند، حوادث و بلایای طبیعی که نوع بشر در آن ایجاد آن هیچ‌گونه دخالتی ندارد ازجمله  مشکلاتی است که قرن‌ها انسان با انواع آن در حال دست و پنجه نرم کردن است.

اگرچه بروز این حوادث در جوامع بشری امری اجتناب‌ناپذیر است اما به‌طورقطع با ارائه راهکارهایی ازجمله آموزش مردم در معرض آسیب و فرهنگ‌سازی در این خصوص می‌توان از آثار و آسیب‌های این‌گونه حوادث طبیعی به‌طور قابل‌توجهی کاست.

وقوع زلزله‌های متعدد با درجه ریشترهای بالا، ایجاد سیل‌های مهیب، خشک‌سالی و وقوع باران‌های ویرانگر همراه با صاعقه و موارد دیگر همگی ما را بر این امر واقف می‌کند که باید برای رفع آسیب‌های بعدی این پدیده‌ها به فکر چاره‌ای معقول باشیم.

زلزله نهاوند ۱۶ مصدوم برجای گذاشت

جمعه گذشته بود که مردم برخی نقاط استان همدان با مرکزیت شهر نهاوند روز خود را با زمین‌لرزه آغاز کردند  وزمین‌لرزه‌ای به بزرگی چهار و ۷ دهم ریشتر در عمق ۲  کیلومتر زمین نهاوند و شهرهای اطراف را لرزاند و ۱۶ مصدوم برجای گذاشت.

به گفته کارشناسان گسل نهاوند از گسل‌های فعال زاگرس به طول ۸۰ کیلومتر است که شهرستان نهاوند را آسیب‌پذیر ساخته چراکه از ۳۰ کیلومتری مناطق مسکونی و تجاری این شهر عبور کرده و همین عامل شرایط بحرانی را ایجاد می‌کند.

گسل نهاوند با درازای حدود ۸۰ کیلومتر دارای سازوکار راندگی و فشاری است

در همین خصوص کارشناس زمین‌شناسی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: گسل نهاوند با درازای حدود ۸۰ کیلومتر و سازوکار راندگی و فشاری، تکه‌ای از گسل اصلی و هم‌راستا با گسل درود و با راستای جنوب خاوری- شمال باختری است.

پیمان محمدی بابیان اینکه این گسل از جنوب بروجرد شروع‌شده تا شمال نهاوند ادامه می‌یابد، گفت: ایران و ازجمله استان همدان از فعال‌ترین مناطق زلزله‌خیز هستند و حدود ۲۰ درصد مجموع زلزله‌های بزرگ دنیا در ایران اتفاق افتاده و این خطر بالقوه آمادگی همیشگی مردم و مسئولان را می طلبد.

بهترین مکانیزم و کم هزینه ترین راه مقابله با خطر زلزله استفاده از پتانسیل های مردمی است وی به وضعیت شهر نهاوند اشاره کرد و با بیان اینکه بهترین مکانیزم و کم هزینه ترین راه مقابله با خطر زلزله استفاده از پتانسیل های مردمی است به گونه ای که زمینه حضور و مشارکت مردم در متن کار فراهم شود، گفت: با توجه به پتانسیل زلزله خیزی نهاوند باید از سوی ستاد مدیریت بحران استان توجه جدی به این شهرستان صورت گیرد تا بتوان با برنامه ریزی‌های لازم میزان آمادگی عوامل اجرایی و مردم را برای حوادث احتمالی را بالا برد.

محمدی یکی از بزرگترین مشکلات شهری نهاوند را زیاد بودن وسعت بافت فرسوده برشمرد و با بیان اینکه در صورت وقوع زلزله این مناطق به کانونهای بحران تبدیل می شوند، ادامه داد: اگر لرزه‌خیزی گسل نهاوند آغاز شود پتانسیل تا ۷ ریشتر را دارد.

اما نگاهی به وضعیت بافت شهری نهاوند نیز موید این واقعیت است که بافت فرسوده شهر در زمان وقوع زلزله خود عاملی برای افزایش بحران خواهد شد.

نهاوند دارای ۱۷۱ هکتار بافت فرسوده است

شهر نهاوند دارای ۱۷۱ هکتار بافت فرسوده است که این بافت فرسوده در چهار منطقه از شهر نهاوند واقع شده که در صورت بروز زلزله به علت مسدود شدن مسیر، امکان امدادرسانی به مجروحان میسر نمی‌شود.

شهردار نهاوند در همین خصوص با بیان اینکه نهاوند دارای ۱۷۱ هکتار بافت فرسوده است که این بافت فرسوده در ۴  نقطه از شهر نهاوند شامل بافت مرکزی، گوشه سرآسیاب، گل زرد و شاطر آباد واقع شده است، گفت: ۱۳۳ و ۳ دهم هکتار از بافت فرسوده نهاوند در بخش مرکزی شهر، ۳۸ و نیم هکتار در حاشیه شهر و ۷.۲ دهم هکتار در منطقه شاطر آباد واقع شده است.

بیشترین وسعت بافت فرسوده در مرکز شهر نهاوند واقع شده است

امیررضا یوسفی با بیان اینکه مهم‌ترین مشکل در زمینه ساخت و ساز و احیای بافت فرسوده شهر نهاوند هم‌پوشانی این بافت با بافت تاریخی است، عنوان کرد: بیشترین وسعت بافت فرسوده در مرکز شهر نهاوند واقع شده و تمرکز خدمات‌رسانی در این بخش است و همین موضوع به یک معضل در شهر نهاوند تبدیل شده است.

یوسفیان بابیان اینکه برای حل مشکلات بافت فرسوده نهاوند ابتدا باید زیرساخت‌های لازم مهیا شود زیرا در غیر این صورت خدمات‌رسانی به مردم این مناطق غیر ممکن است، گفت: فقدان تسهیلات زیربنایی، کمبود امکانات رفاهی، فقر و محرومیت مردم این مناطق، آسیب‌پذیری ساختمان‌های بافت فرسوده، معضلات اجتماعی، مشکلات زیست محیطی و غیره از جمله مشکلات اساسی در مناطق بافت فرسوده نهاوند است.

شهردار نهاوند اظهار داشت: بافت فرسوده نهاوند دارای فرسوده‌ترین و قدیمی‌ترین شبکه آب وفاضلاب است و تاکنون نوسازی ۳۰ درصد فاضلاب شهری در این بافت انجام شده است.

وی گفت: همچنین کم عرض بودن کوچه‌ها در این مناطق در مواقع بروز خطرات احتمالی برای ارائه خدمات سبب ایجاد وضعیت دسترسی نامناسب شده و ایجاد معبر در این مناطق را با مشکل مواجه کرده است.

ساختمان‌های بافت فرسوده شهر نهاوند بیشتر از ۳۰ سال قدمت دارند و مصالح به کار رفته در آنها اکثرا خشت، چوب و آجر است  یوسفیان گفت: ساختمان‌های بافت فرسوده شهر نهاوند بیشتر از ۳۰ سال قدمت دارند و مصالح به کار رفته در آنها اکثرا خشت، چوب و آجر است و همین امر سبب آسیب‌پذیری این ساختمان‌ها به ویژه در برابر زلزله شده است.

وی عنوان کرد: برای نوسازی و رفع مشکلات بافت فرسوده باید همه ادارات و نهادهای مربوطه ازجمله شهرداری، اداره راه و شهرسازی، اداره میراث فرهنگی، اداره توزیع نیروی برق، اداره آب و فاضلاب شهری  باهماهنگی هم وارد کار چراکه شهرداری به تنهایی نمی‌تواند همه این مشکلات را حل کند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان نیز در گفتگو با مهر با بیان اینکه شهرستان نهاوند به لحاظ مجاورت با گسل فریمان، درود، نهاوند و صحنه در تهدید خطر زلزله، منطقه بحرانی ما در استان همدان محسوب می شود، گفت: هیچ زلزله‌ای آثار و خسارت‌های مشابه به جای نمی‌گذارد و اینکه می‌گوییم زلزله نهاوند فاجعه بم را به دنبال دارد منظور یادآوری عمق فاجعه برای ارائه راهکار و کسب آمادگی است.

مطالعه پهنه بندی خطر در استان همدان انجام شده است

علی مردان طالبی با بیان اینکه ستاد مدیریت بحران استان همدان طی سال های اخیر اقدامات متعددی چه در زمینه ستادی و چه اجرایی از جمله، مطالعات پهنه بندی خطر، مطالعات خطر پذیری لرزه‌ای شهر همدان، بررسی و مطالعات صنعت ساختمان، ارزیابی مدیریت بحران در سطح محلی و ارائه راهکارهای اجرایی و طراحی الگوهای خانه های روستایی، را انجام داده است، گفت: با توجه به زلزله خیز بودن همدان مطالعه پهنه بندی خطر در این استان انجام شده است.

وی اظهار داشت: نخستین مطالعه وضعیت زلزله خیزی استان همدان را یک کنسرسیوم صورت داد و مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز مطالعاتی در این زمینه داشته است.

وی اضافه کرد: طبق یافته های مطالعاتی دو قسمت جنوب غرب و شمال شرق استان همدان که شامل شهرستان های رزن و نهاوند می شود زلزله خیز هستند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان اضافه کرد: شهرستان نهاوند به گسل زلزله زاگرس و شهرستان رزن به گسل زلزله منطقه آوج و حسن آباد نزدیک است.

دوره های آموزشی و تمرین آمادگی برای مدیران و اقشار مختلف برگزار شده است طالبی اضافه کرد: برای جلوگیری از افزایش تلفات جانی و خسارت های مالی هنگام بروز زلزله، دوره های آموزشی و تمرین آمادگی برای مدیران و اقشار مختلف برگزار شده است.

وی افزود: البته بر روند ساخت و ساز در دو شهرستان نهاوند و رزن به علت زلزله خیز بودن نظارت بیشتری شده و حساسیت در این دو منطقه بیشتر است.

فرماندار شهرستان نهاوند نیز از وقوع ۶۱ زلزله طی یک ماه گذشته در این شهرستان خبر داد و گفت: تیم کارشناسان زلزله و حوادث غیرمترقبه برای بررسی وضعیت گسل، امروز به نهاوند خواهند رفت.

وقوع ۱۹۰ زلزله طی یکسال در نهاوند

کریم حمیدوند بابیان اینکه نهاوند زلزله‌خیزترین منطقه استان همدان محسوب می‌شود، گفت: طی سال گذشته از ۲۶۱ مورد زلزله ثبت‌شده توسط مؤسسه لزره‌نگاری همدان، ۱۹۰ مورد معادل ۷۳ درصد مربوط به نهاوند بود که این شهرستان را از این نظر در رتبه اول استان قرار می‌دهد.

وی با اشاره به زمین‌لرزه ۴.۷ ریشتری ششم مردادماه در عمق دو کیلومتری نهاوند و چندین پس‌لرزه در پی آن اظهار داشت: با توجه به فعال شدن گسل زلزله زاگرس و قرار گرفتن نهاوند بر روی این گسل، تیم کارشناسان زلزله و حوادث غیرمترقبه برای بررسی موضوع به نهاوند می‌آیند.

حمیدوند با ابراز نگرانی از وجود بیش از ۱۷۱ هکتار بافت فرسوده در سطح شهر نهاوند تأکید کرد: این بافت‌ها شامل بافت فرسوده تاریخی و بافت فرسوده باارزش معمولی یا غیرتاریخی می‌شود که در معرض مستقیم تخریب زلزله قرار دارند.

نیروهای عضو ستاد مدیریت بحران شهرستان نهاوند در آماده‌باش هستند

وی با بیان اینکه با توجه به شرایط موجود تمامی نیروهای عضو ستاد مدیریت بحران شهرستان نهاوند در آماده‌باش هستند، عنوان کرد: وجود ۱۷۲ هکتار بافت فرسوده که عمدتا در مناطق مرکزی شهر نهاوند قرار دارد، در شرایط بحرانی و نیازمند امدادرسانی به‌عنوان تهدیدی برای سلامت مردم و به معضلی برای مدیریت شهری تبدیل‌شده است.

با تمام این تفاسیر آنچه مسلم است اینکه نهاوند در صورت روبرو شدن با زلزله ای به بزرگی ۵ تا ۶ ریشتر با خاک یکسان خواهد شد چراکه بخش عمده ای از خانه های این منطقه با قدمتی بیش از ۳۰ سال استحکام چندانی ندارند بنابراین قبل از وقوع بحران باید فکر چاره بود و جلوی فاجعه را گرفت./مهر