باغداران نهاوندی این روزها زانوی غم بغل گرفته و با اشک چشم و بغض در گلو نظاره گر نابودی شکوفه های باغ های میوه خود هستند چرا که در سرمای کم سابقه اردیبهشت، ۹۰درصد باغها قربانی سرما شدند.
به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان نهاوند دارای ۱۲ هزار و ۸۰۰ هکتار باغ میوه است که سالانه هفت هزار بهره‌بردار نهاوندی در امور باغبانی بیش از ۱۲۱ هزار تن انواع محصولات باغی را به ارزش ۱۹۳میلیارد تومان تولید می‌کنند.
اما سرمای بهاره امسال که در ۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده در دو مرحله باغ های را هدف قرار داد و به ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار از باغ های نهاوند خسارت وارد کرد تا موجی از غم و ناراحتی باغداران نهاوندی را فرا بگیرد و آنچه این حادثه را دردناک تر می کند این است که از مجموع ۱۲ هزار و ۸۰۰ هکتار باغ میوه نهاوند تنها ۷۶ هکتار بیمه هستند.
در اینکه سرما زدگی یک امر طبیعی و خارج از اراده انسان است شکی نیست اما آیا با توجه به وقوع و تکرار این پدیده طبیعی در سال های گذشته مسئولان مربوطه برای کاهش خسارت و ضرر باغداران اقدامی انجام داده اند؟ در شرایطی که مقام معظم رهبری به پیشرفت و توسعه کشاورزی در راستای خودکفایی ملت تأکید دارند بی توجهی مسئولان ارشد گذشته و حال در برنامه ریزی های آنان برای مدیریت وقوع بحران های این چنینی تا چه سطحی انجام شده است؟ با به وجود آمدن چنین وضعیتی باغداری که تا کنون بنا بر هر دلیلی باغ خود را بیمه نکرده است مقصر است یا مسئولان مربوطه؟
در شرایطی که سرمای بی سابقه اشک باغداران نهاوندی را درآورده است و این بندگان خدا لبخند را برلبان خود فراموش کرده اند با تعدادی از آنها همراه می شویم و به دفتر فرماندار شهرستان نهاوند می رویم.
سرمازدگی باغ نهاوند
فرماندار نهاوند که از عمق فاجعه و ضرر و زیان باغداران نهاوندی به خوبی آگاه است به باغداران نهاوند دلداری می دهد و اعلام می کند از هیچ کوشش و تلاشی برای کمک به باغداران زیان دیده کوتاهی نمی کند.
امامعلی عبدالملکی همچنین در گفتگو با مهر گفت: متأسفانه سرمای بهاره به باغ های نهاوند صدمات زیادی وارد کرده و به بیش از ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار از باغ های میوه نهاوند تا ۹۰ درصد خسارت وارد شده و این به معنای بروز بیش از ۳۲ میلیارد تومان خسارت است که برای کشاورزان غیرقابل جبران و یک فاجعه خواهد بود.
عبدالملکی با اشاره به اینکه خسارت سرمازدگی اخیر به باغ ها در نوع خود بی‌سابقه بوده است، افزود: برگزاری کارگاه‌های آموزشی به ویژه در مورد فواید بیمه محصولات کشاورزی برای کشاورزان ضرورت دارد.
وی بیمه نبودن محصولات و باغ های نهاوند را یکی از مشکلات اساسی پیش رو باغداران و کشاورزان دانست و گفت: با وجودی که در سال‌های گذشته نیز خسارت بسیاری به باغ ها وارد شده بود، اما باغداران باز هم از سال‌های گذشته تجربه نگرفتند.
فرماندار نهاوند اظهار داشت: پرداخت غرامت به کسانی که بیمه نیستند، بستگی به کمک دولت دارد و در صورتی که دولت کمک کند، غرامت به آنان پرداخت خواهد شد.
موضوع نابودی باغات میوه نهاوند آنقدر حساس و مهم است که با رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز به گفتگو نشستیم.
سرمازدگی باغ نهاوند
علیرضا رنجبر ضرابی به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه سرمای بهاره تاکنون به بیش از ۱۰ هزارو ۵۰۰ هکتار از باغات نهاوند بین ۷۰ تا ۹۰ درصد خسارت وارد کرده که برآورد های اولیه حکایت از ۳۲ میلیارد تومان ضرر به باغدران نهاوند دارد، هر چند که سرمازدگی باغ های میوه نهاوند توسط کارشناسان این سازمان در حال بررسی است.
ضرابی گفت: سرما زدگی بهاره امسال در کل استان همدان وجود داشته اما از آنجایی که نهاوند قطب کشاورزی و باغداری استان همدان است شدت خسارات و سرمازدگی در این شهرستان بیشتر از نقاط دیگر استان است.
وی گفت: برای جبران خسارت های تحمیل شده به باغداران و کشاورزان، مکاتباتی با ستاد بحران استان و همچنین وزارت کشاورزی انجام شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان بیان داشت: در پی سرمازدگی محصول اکثر درختان از بین رفته و با توجه به قرار داشتن درختان در فصل گل انگیزی، سرما به تاج درخت و اندامهای زایشی خسارت شدید وارد کرده و در حال حاضر میزان خسارتها به صورت دقیق در هر منطقه استان توسط کارشناسان در حال بررسی است.
علیرضا رنجبر ضرابی گفت: دولت براساس توان اگر داشته باشد کمک می کند اما باید تلاش کرد فرهنگ بیمه در استان نهادینه و پرداخت غرامت ها قانونمند شود.
در ادامه بررسی روند سرما زدگی باغ های نهاوند و اطلاع از آخرین اخبار و اقدامات انجام شده با رئیس سازمان جهاد کشاورزی نهاوند نیز گفتگو کردیم.
احد ظفری به مهر گفت: سرمازدگی و افت دما در چهارم اردیبهشت‌ماه امسال به ۷۰ تا ۹۰ درصد باغ‌های نهاوند خسارت بیش از ۳۲ میلیارد تومانی وارد کرده است.
ظفری افزود: میزان این خسارات در سطح بیش از ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار از باغ‌های نهاوند بوده که نسبت به سال گذشته رشد ۵۰ درصدی داشته است.
وی ادامه داد: بیشترین خسارت وارد شده به باغ‌های مثمر زردآلو، هلو، شلیل، گردو، بادام و انواع آلو، سیب و گیلاس بوده که کارشناسان این اداره تمام تلاش لازم را برای جبران خسارت وارده به باغداران نهاوند انجام می‌دهند.
سرمازدگی باغ نهاوند
رئیس سازمان جهاد کشاورزی نهاوند بیان کرد: کارشناسان امور زراعت و باغبانی این سازمان در حال برآورد میزان خسارت وارد شده به زمین‌های زراعی و باغات شهرستان نهاوند هستند، در سال گذشته میزان خسارت بیش از سه میلیارد تومان به محصولات زراعی و باغی بود ولی امسال تاکنون ۳۲ میلیارد تومان تنها به بخش باغبانی خسارت وارد شده است.
احد ظفری عنوان کرد: متأسفانه از مجموع بیش از ۱۲ هزار هکتار باغات مثمر نهاوند، تنها ۷۶ هکتار بیمه هستند که بیمه نبودن محصولات زراعی و باغی در سال‌های اخیر بیشترین زیان را متوجه باغداران و کشاورزان کرده و ممکن است تا پایان اردیبهشت‌ماه خسارت بیشتر به مزارع و باغ‌های نهاوند وارد شود.
بعد از صحبت با مسئولان به همراه تعدادی از باغداران به باغ های جاده دهبور راه نهاوند رفتیم، از دور به نظر می آمد درختان باغات میوه آتش گرفته اند درختانی که به جای برگ های سبز و شکوفه های میوه، برگ های سیاه و دانه های توخالی و چروک شده را بر شاخه های خود می دیدند، دیگر از طراوت و شادابی خبری نبود و دیگر از شور و اشتیاق باغدران برای مواظبت و آبیاری از باغات خبری نبود انگار همه جا را سیاهی و غم فرا گرفته بود.
آنقدر تعداد باغدران در اطراف ما زیاد بود که نمی دانستیم با کدام یک صحبت کنیم.
افسانه بهرامی از باغداران نهاوندی در گفت و گو با خبرنگار مهر، گفت: صاحب حدود یک هکتار باغ میوه سیب و گیلاس و گردو هستم که هزینه های زندگی من و خانواده ام، تنها از طریق این باغ تأمین می شود و اکنون نمی دانم با این شدت سرمازدگی می توانم خرج و مخارج یکساله خود را تأمین کنم یا نه؟ خصوصا اینکه چند کارگر هم برای اداره باغ خود گرفته ام.
باقر سیف مردی ۵۰ ساله است که صدای گریه او مرا به سوی خود می کشاند او با صدای بلند می گوید: هزینه هایی که تاکنون برای باغم صرف شده همه از بین رفت، مضاف بر اینکه نمی دانم چگونه باید پاسخگوی زن و فرزندانم باشم.
سیف گفت: همه چیز یک شبه رخ داد، یک شب بهاری که دیو سرما آمد و برگها و شکوفه های جوان درختان میوه باغم را جوان مرگ کرد.
وی افزود: حالا کمتر باغ گردو و سیبی را در این شهرستان پر باغ و میوه می توان دید که رنگی از زردی به رخسار نداشته باشند و شاخه ای سبز بر آن مانده باشد چراکه همه باغات نهاوند به بلای سرمازدگی مبتلا شده اند.
کرم جمالی دیگر باغدار نهاوندی نیز به خبرنگار مهر گفت: اکثر مردم شهرستان نهاوند باغدار و یا کشاورزند و از این راه معیشت می کنند.
سرمازدگی باغ نهاوند
جمالی گفت: با سرمازدگی درختانمان دیگر امیدی به آینده نداریم، چقدر برایشان زحمت کشیدیم تا قدعلم کنند و شاخ و برگ و میوه دهند، هیچگاه چنین سرمایی در بهار ندیده بودیم که اینگونه یک شبه صدها هکتار باغ میوه را از بین ببرد.
تعداد باغداران در اطرافم زیاد شده اند آنها دیگر کاری از دستشان برنمی آید و تنها گوشه ای می ایستند و باغ گردوی خشکیدشان را نظاره می کنند و آه می کشند و امید به انتشار این گزارش و کمک و عنایت مسئولان دارند.
باغداران چندین نامه که هر کدام آنها دهها امضا دارد به دستم می دهند تا به دست مسئولان برسانم نامه هایی که با سادگی و خستگی و درد دل بر روی کاغذ نوشته شده است در قسمتی از این نامه ها آمده است: ما عده ای از باغداران نهاوند تقاضا داریم که چون سرمای شدیدی باغ های میوه ما را از بین برده و ما توان مالی نداریم و نمی توانیم خرج زن و بچه های خود را دربیاوریم به ما کمک کنید، به خاطر رضای خدا کمک به ما کنید.
وقتی از آنها پرسیدم چرا باغ های خود را بیمه نکرده اید همه یک جواب مشترک دادند که تعرفه های بالای بیمه، عدم پرداخت به موقع خسارات و درآمد پایین باغداران سبب شده از خدمات بیمه استفاده نکنیم.
باغداران از مسئولان مربوطه می خواهند تا شرایط لازم برای آموزش روش های نوین در جلوگیری از سرمازدگی درختان میوه برای آنان فراهم سازند چراکه کشورهای پیشرفته جهان برای پیشرفت و توسعه و نیز افزایش کیفی و کمی محصولات از فن آوری های جدید بهره مند می شوند.
سرمازدگی باغ نهاوند
هر چند یک کارشناس از کشاورزان و باغداران می خواهد که با دو اقدام به زراعی شامل آتش زدن چوب در باغ به هنگام سرما، آبیاری بارانی و افزایش رطوبت نسبی باغ، دادن کودهای دامی و کاشت درختان در مناطق مستعد و همچنین اقدامات به نژادی شامل کاشت ارقام مقاوم و دیرگل ده از خسارتهای ناشی از سرمازدگی جلوگیری کنند اما به نظر می رسد دیگر برای عمل به توصیه های این مسئول حداقل در سالجاری دیر شده و باید به دنبال چاره ای بود و مرهمی بر درد کشاورزان خسارت دیده نهاد.
بهترین کار این است که صندوق بیمه محصولات کشاورزی با سرمایه گذاری لازم در تجهیز مزارع و باغ ها به ادوات و دستگاه های لازم و تغییر رویکردهای خود، نسبت به جلوگیری و پیشگیری از خسارت های غیرمترقبه کشاورزی اقدام کند که با توجه به محروم بودن این شهرستان، بدون شک حمایت و کمک به کشاورزان و دامداران از سوی دولت ضروری است.
امید مسئولان پاسخگوی قسمتی از ضرر و زیان باغداران نهاوندی باغدارانی که سرما زدگی کمر آنها را شکسته و نگران آینده و معیشت خود هستند باشند.
گزارش و عکس: حسین صادقی